چكيده

در اين مقاله يك دسته بندي از انواع پژوهش در «پژوهش در عمليات» ارائه مي‌شود و مراحل و روش انجام هر يك از انواع پژوهش شرح داده مي شود. انواع پژوهش در پژوهش در عمليات، روش پژوهش در حل مسائل واقعي، استخراج مسئله، مدلسازي، تعريف مدل، هدف استفاده از مدل، دلايل استفاده از مدل، هدف از مطالعه سيستم‌ها و عمليات از طريق مدل، انواع مدلها، اصول مدلسازي، مدلهاي كلاسيك پژوهش در عمليات، روش مدلسازي، ساده‌سازي مدلها، حل مدل، اعتبارسنجي مدل، پياده‌سازي مدل، روش پژوهش در توسعه مدل يا روش حل براي مسائل كلاسيك، توسعه روش حل براي مسائل كلاسيك، روش پژوهش در توسعه تئوريها و فنون عمومي از جمله مباحث اين مقاله هستند.

كليدواژه : پژوهش در عمليات؛ پژوهش عملياتي؛ تحقيق در عمليات؛ روش پژوهش؛ مدل‌سازي؛ توسعه مدل؛ اعتبارسنجي؛ حل مسائل واقعي؛ توسعه تئوري

1- مقدمه

اين مقاله به روش پژوهش در حوزه پژوهش در عمليات اختصاص دارد. در اين مقاله كليات روش پژوهش مدنظر قرار مي‌گيرد و از جزئيات فنون سخني به ميان نمي‌آيد و خواننده مي‌تواند براي مطالعه بيشتر در زمينه فنون پژوهش در عمليات، به موضوعات مربوط مراجعه كند. آنچه كه در اين مقاله مورد تأكيد است انواع پژوهش و خصوصيات آنان در حوزه پژوهش در عمليات است و روشهاي جمع‌آوري داده‌ها، آزمونهاي آماري و مهارتهايي كه هر پژوهشگر بايد كسب نمايد شرح داده نمي‌شوند و به جاي آن ابزار اصلي پژوهش در عمليات، مدلها، مورد بررسي قرار مي‌گيرند.

2- انواع پژوهش در پژوهش در عمليات

در يك دسته‌بندي عمومي، اگر پژوهش براي حل مسائل مشخص و موجود انجام شود نوع پژوهش از جهت خروجي، كاربردي خواهد بود و اگر توسعه تئوريها و روشهاي عمومي براي توليد دانش هدف باشد نوع پژوهش، محض خواهد بود.

با هدف تدوين روش پژوهش براي پژوهش در عمليات، در اينجا دسته‌بندي عملي‌تري از انواع پژوهش در پژوهش در عمليات ارائه مي‌كنيم. در اين دسته‌بندي سه نوع پژوهش قابل تشخيص است؛

• حل مسائل واقعي
• توسعه مدل يا روش حل براي مسائل كلاسيك
• توسعه تئوريها يا فنون عمومي.

در حل مسائل واقعي، متخصص پژوهش در عمليات با مسئله‌اي مربوط به يك عمليات در حال اجرا روبروست. صرفنظر از اينكه مشكل چه باشد و چگونه توسط سفارش‌دهنده مطرح شده باشد ممكن است از ديدگاه پژوهش در عمليات ناشناخته بوده، و به درستي تعريف نشده باشد يا چيزي به غير از آنچه باشد كه مدنظر سفارش‌دهنده است. بنابراين تعريف مسئله در اين نوع پژوهش از اهميت بالايي برخوردار است. واقعي بودن مسئله ضرورت دقت در تعيين مفروضات، جمع‌آوري داده‌ها، تعيين پارامترها و روابط و تدوين اهداف عمليات و شاخص‌هاي اثربخشي را دوچندان مي‌نمايد. عوامل اشاره شده نقش تعيين‌كننده‌اي در تعريف مسئله و دستيابي به راه‌حل دارند. راه‌حل پيشنهادي در حل مسائل واقعي زماني ارزشمند است كه بتواند در عمل پياده شود. يعني تطبيق و تعديل راه‌حل پژوهش به شكلي كه به راه‌حل عملياتي و واقعي منجر شود بسيار مهم است.

مسائل كلاسيك، مسائلي هستند كه به دليل تشابه در بسياري از عمليات مختلف، پژوهشهاي متعدد براي ارائه راه‌حل و دارا شدن سابقه علمي در كتابها و مقاله‌هاي مربوط به پژوهش در عمليات، به شكل كلاسيك در آمده‌اند. مسئله فروشنده دوره‌گرد، مسئله مسيريابي وسايل ترابري، مسائل برش و چيدمان، تعادل خط مونتاژ، مسئله زمانبندي خدمه پرواز، مسئله تخصيص مضاعف و زمانبندي كارگاهي از مسائل كلاسيك به شمار مي‌آيند. اين مسائل كاملاً شناخته شده هستند. اهداف، شاخص‌هاي اثربخشي، محدوديتها و قيود، پارامترها و مفروضات هر يك از مسائل كلاسيك مشخص و روشن هستند. خصوصيات راه‌حل، مشخص و به صورت مستقيم قابل كاربرد در موارد واقعي هستند. نيازي به جمع‌آوري داده‌هاي واقعي نيست و داده‌ هاي فرضي كه به شرايط واقعي اين نوع مسائل شبيه باشد كفايت مي‌كند. در حل اين نوع مسائل، پژوهشگر با توسعه مدلي از مسئله، روش حل مسئله يا هر دو روبروست.

در توسعه تئوريها يا فنون عمومي، حل مسئله واقعي يا كلاسيك مدنظر نيست بلكه پژوهشگر قصد دارد تئوريهاي جديدي را در قالب قضايا و روابط براي مفاهيم، اصول و فنون موجود بيان دارد يا فن جديدي را براي استفاده در حل مدلها ابداع نمايد. در اينجا هدف، كاربرد نتايج پژوهش در حل مسائل نيست (اگر چه ممكن است از آنها استفاده شود) بلكه توليد دانش در حوزه پژوهش در عمليات است. در اين نوع پژوهش، پژوهشگر با تعريف مسئله، جمع‌آوري داده‌ها، مدلسازي و كاربرد نتايج حل مدل روبرو نيست و بنابراين روش پژوهش، متفاوت و كمتر قابل مستندسازي خواهد بود.

همانطور كه مشاهده مي‌شود روش پژوهش در هر دسته متفاوت از ديگر دسته‌ها خواهد بود. دسته اول و دوم براساس تعاريف، پژوهش كاربردي هستند اما ممكن است پژوهشهاي دسته اول منجر به انجام پژوهش‌هاي دسته دوم و سوم و پژوهش دسته دوم منجر به پژوهش دسته سوم گردد. پژوهش در دسته سوم، پژوهش از نوع محض است. در ادامه روش پژوهش در اين دسته‌ها شرح داده مي‌شوند.

دانلود فایل

بيان مسأله

در مطالعات علمي، ميزان كجرفتاري ها و آسيب هاي اجتماعي با شاخص هاي متعددي مثل، شاخص هاي فرهنگي، خانوادگي، اقتصادي مقايسه شده است و به اين نتيجه رسيده اند كه آسيب هاي اجتماعي باستثناء خودكشي تنها با بحران هاي اقتصادي رابطه نداشته و جريان زندگي ماشيني و بهزيستي و تعارض هنجارها در پيدايش كج رفتاري ها و بيماري هاي اجتماعي تاثير بيشتري داشته است.

مسائل اجتماعي مثل بيكاري، تراكم جمعيت، محل زندگي نامناست، عدم مراقبت هاي بهداشتي مشكلات آموزشي، بزهكاري جوانان، اختلافات رواني، تعارضات اخلاقي، هزينه جنگ ها وتخريب آنها هر يك زمينه مساعدي براي ناسازگاري هاي اجتماعي است.

در عصر جديد، با پيشرفت تكنولوژي توجه به ارزش هاي مادي و بي توجهي نسبت به امور معنوي، اخلاقي، اعتقادي و اختلاف بين دو نسل (والدين و فرزندان) بيشتر مي شود. در نتيجه تعاملات و روابط انساني در خانواده و سپس در جامعه، خدشه وارد مي‌شود. پرورش محيط نامساعد، به بيكاري و ولگردي افراد كمك مي‌كند و ولگردي نيز به نوبه خود به ازدياد ارتكاب جرايم منجر مي شود.

دوران نوجواني، دوره بحراني است كه فرد باغليان احساسات و تغيير حالت هاي آني روبروست، معمولا داراي خلقي سركش است در زمينه تغيير عقايد و ايدئولوژي كنجكاوي به خرج مي دهد و انتظاراتش از زندگي بيشتر مي شود. نوجوان معمولا بدنبال استقلال فكري است و سعي مي‌كند خود را با معيارهاي جديد و دلخواهش هماهنگ سازد و به همين خاطر با اولياء مدرسه و والدين خودش، اختلاف عقيده پيدا مي‌كند.

معمولا والدين خواستار ارزش هاي سنتي هستند ولي نوجوانان پذيراي اين ارزش ها نيستد و معيارهاي جديد فرهنگي را بيشتر مي پسندند. جوانان استقلال فكري و استقلال در تصميم گيري را حق مسلم خود مي دانند، در حالي كه والدين فرزندان و نوجوانان خود را به عنوان كودكاني فرض مي كنند كه قدرت تصميم گيري درست را ندارند. با عميق شدن اين اختلافات رابطه عاطفي نيز تحت تاثير قرار مي گيرد و نوجوان احساس خلا وتهي بودن مي‌كند و فضاي منزل و مدرسه را براي خود غير قابل تحمل مي داند و چون در اين دوره قدرت خطرپذيري فرد فوق العاده بالاست، ممكن است براي اثبات حقانيت خود، دست به كارهاي مخاطره آميز بزند و محيط خانواده را ترك كند.
اهميت ضرورت پژوهشي

در هر جامعه براي شناخت چگونگي ماهيت كجروي، ابتدا بايد اطلاعاتي در مورد آن جامعه و هنجارهاي فرهنگيش، يعني آنچه كه به وسيله خود مردم خلق شده و از آن پيروي مي كنند داشته باشيم (همان منبع).

تحقيق حاضر در صدد است با جمع آوري اطلاعات، پيرامون علل بروز مشكل فرار دختران از خانه راهگشاي اقدامات موثر در زمينه پيشگيري و درمان مشكل مذكور باشد.

فهرست مطالب
فصل اول
مقدمه    1
بيان مساله    3
اهميت و ضرورت پژوهشي    4
اهداف تحقيق    7
متغيرهاي تحقيق    7
فرضيه هاي پژوهش    8
تعاريف عملياتي متغيرها    8
فصل دوم ادبيات و پيشينه پژوهش
تعريف فرار    10
عوامل موثر بر فرار    11
اقسام فرار    12
نظريه هاي مختلف شناخت رفتار    14
فرار از نظر روانكاوي    15
نظريه رواني تربيتي    15
نظر بيولوژيكي    15
فرار از نظر روانشناختي    15
فرار از نظر جرم شناسي    16
وضعيت فرهنگي خانواده    17
روابط عاطفي خانواده    20
چگونگي ارتباط و بهداشت رواني نوجوانان    22
ويژگي هاي شخصيتي نوجوانان    28
تاثير مدرسه بر بهداشت رواني دانش آموز    38
كثرت اولاد    48
سطح تحصيلات والدين    51
مهاجرت    53
روابط دختر و پسر    54
رشد هويت جنسي    61
تحقيقات انجام شده    65
فصل سوم(روش تحقيق)
طرح تحقيق    85
جامعه آماري    86
روش آماري    86
ابزار تحقيق    86
اعتبار و روايي پرسشنامه    87
چگونگي اجراي آزمون    88
فصل چهارم
مقدمه    89
جداول و نمودارها
الف ويژگيهاي توصيفي دختران    90
ب) يافته هاي    125
فصل پنجم
تبيين آماري يافته هاي    146
بحث و نتيجه گيري    153
مشكلات و محدوديتهاي تحقيق    154
پيشنهادات    155
منابع فارسي    157
منابع انگليسي    161

جهت دانلود فایل کلیک کنید